Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2008

Από τον Γουτεμβέργιο στην Google

ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ | Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2008

Θα ζήσουμε άραγε το σβήσιμο του Γαλαξία του Γουτεμβέργιου, όπως τον αποκάλεσε ο Μάρσαλ Μακ Λούαν; Στο τέλος του περασμένου μήνα η εταιρεία Google συμφώνησε με την Ενωση Αμερικανών Εκδοτών και την Εταιρεία Αμερικανών Συγγραφέων να μπορεί να ψηφιοποιεί βιβλία που μολονότι έχουν συγγραφικά δικαιώματα, δεν κυκλοφορούν στο εμπόριο- κι αυτά να είναι διαθέσιμα στον κάθε ενδιαφερόμενο.

Οταν η Google πριν από τρία χρόνια άρχισε να ψηφιοποιεί τα βιβλία και τα έντυπα μεγάλων αμερικανικών βιβλιοθηκών, εκδότες και συγγραφείς αντέδρασαν βίαια: «Θα σας πάμε στα δικαστήρια για παράβαση της νομοθεσίας του copyright» δήλωσαν. Κι αυτό έκαναν. Η Google σταμάτησε το πρόγραμμα. Επειτα από τρία χρόνια δικών, όπου ξοδεύτηκαν πάνω από 5.000.000 δολάρια, οι δύο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία και στις 28 Οκτωβρίου την ανακοίνωσαν. Η Google θα ανεβάζει στο Διαδίκτυο το περιεχόμενο βιβλίων που έχουν Πλήρης  στοίχισηπνευματικά δικαιώματα, μόνον όμως κατόπιν εγκρίσεως των κατόχων του copyright και θα καταβάλλει σχετική αμοιβή. Αν υπάρχει ρητή απαγόρευση, το περιεχόμενο του κατά περίπτωση βιβλίου δεν θα είναι διαθέσιμο στον χρήστη. Για την καταβολή των δικαιωμάτων δημιουργείται ειδικό ταμείο το οποίο θα διανέμει τα σχετικά ποσά μεταξύ της Google, των εκδοτών και των συγγραφέων.

Η συμφωνία θα τεθεί σε εφαρμογή την επόμενη άνοιξη, αφού πιο μπροστά εγκριθεί από τα αμερικανικά δικαστήρια τα οποία θα είναι και τα αρμόδια για την επίλυση των όποιων διαφορών μπορούν να προκύψουν.

Το ζήτημα απασχόλησε σε τρεις συνεδρίες τη σύνοδο της Διεθνούς Ομοσπονδίας των Οργανισμών Αναπαραγωγής (Ιnternational Federation of Reproduction Rights΄ Οrganizations) που πραγματοποιήθηκε στο τέλος Οκτωβρίου στην Τζαμάικα. Μολονότι η συμφωνία αφορά μόνο τις ΗΠΑ, ο κίνδυνος να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο ψηφιακό μονοπώλιο είναι εμφανέστατος. Γι΄ αυτό άλλωστε και οι ευρωπαίοι εκδότες τηρούν επιφυλακτική ως και αρνητική στάση και ταυτοχρόνως προσπαθούν να επιταχύνουν το δικό τους πρόγραμμα ψηφιοποίησης που λέγεται Εuropeanna.

Εδώ και τρία χρόνια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητεί το ζήτημα της ψηφιακής κοινωνίας χωρίς να έχει μέχρι στιγμής καταλήξει σε ένα ευρωπαϊκό σχέδιο που θα οδηγούσε και στην ανάλογη κοινοτική οδηγία. Οι ενδιαφερόμενοι τώρα στην Ευρώπη πιστεύουν ότι η συμφωνία αυτή θα αφυπνίσει την ευρωπαϊκή επιτροπή και θα επιταχύνει τις σχετικές διαδικασίες.

Η άμεση πρόσβαση σε όλες σχεδόν τις πηγές των πληροφοριών είναι τόσο ελκυστική που οι κίνδυνοι περνούν σε δεύτερο επίπεδο. Δυσεύρετα κείμενα θα είναι διαθέσιμα στους πάντες και η επιστημονική έρευνα θα αποβεί απείρως ευκολότερη. Το ίδιο το μέλλον θα αλλάξει. Την πραγματικότητα αυτή, οι πάντες συμφωνούν, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει. Οπως μου είπε βρετανίδα συγγραφέας, το να αφήσουμε το φαινόμενο να εξελιχθεί χωρίς να θέσουμε κανόνες θα είναι ολέθριο. Θα είμαστε σαν τον δανό βασιλιά Κανούτ που τον 11ο αιώνα κατέβηκε στην παραλία και διέταξε την παλίρροια να μη φτάσει στην ακτή.
ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: