Η δεύτερη παράλληλη ζωή μας

Tης Τασουλας Καραϊσκακη

Πόλεις που λειτουργούν χωρίς τη φυσική παρουσία ανθρώπων. Εξυπνες κοινότητες που εξυπηρετούν ηλεκτρονικά τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών – ηλεκτρονικές συναλλαγές με υπηρεσίες, on line ενημέρωση και εξόφληση λογαριασμών, κρατήσεις, πρόσβαση σε βιβλιοθήκες και αρχεία, ηλεκτρονικές ψηφοφορίες, δημοψηφίσματα, προεκλογικές εκστρατείες... Πραγματικές πόλεις που «μεταφέρονται» (αναπαριστώνται) ψηφιακά στον κυβερνοχώρο και όπου οι χρήστες ενημερώνονται για τις λειτουργίες τους, συμμετέχουν σε συζητήσεις για τα κοινά, ακόμη και κατασκευάζουν ένα ψηφιακό σπίτι στην αγαπημένη τους γειτονιά (ελάχιστοι «κάτοικοι» της ψηφιακής πόλης του Αμστερνταμ ή της γαλλικής Παρτεναί μένουν πραγματικά σ’ αυτήν)... Κομμάτια της ζωής μιας πόλης ενσαρκώνονται σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες, άνθρωποι «συναντώνται», μιλούν, ψυχαγωγούνται... Επιστήμονες του ΜΙΤ, πρόσφατα, οπτικοποίησαν την ψηφιακή δραστηριότητα της Νέας Υόρκης, όλες τις τηλεφωνικές διασυνδέσεις και τις συνομιλίες στο Ιντερνετ που τυλίγουν τη γήινη σφαίρα, σε διαφορετική ένταση στη διάρκεια της ημέρας, σαν ένα παλλόμενο πλέγμα - η «ανάσα» εκατομμυρίων πολιτών του κόσμου που ζουν μέσα από τα δίκτυα τη δική τους εικονική ζωή. Μόνο στο facebook κάθε μέρα αναρτώνται πάνω από 15 εκατομμύρια φωτογραφίες από 100 και πλέον εκατομμύρια χρήστες.

Μια αληθινή επανάσταση που μετασχηματίζει ραγδαία την κοινωνία μας. Τι επιπτώσεις στην πραγματική ζωή έχει αυτή η δεύτερη, παράλληλη ζωή, όπου είμαστε ταυτόχρονα παραγωγοί και καταναλωτές πληροφοριών (οι οποίες συγκεντρώνονται σε βάσεις δεδομένων και αναπαράγονται επ’ άπειρον – αδύνατον πια να εντοπιστούν και να διαγραφούν); Μήπως ο αχανής και ετερόκλητος χαρακτήρας του Διαδικτύου απειλεί, όπως έχει λεχθεί (Λι Σίγκελ), την πνευματική υγεία μας; Μήπως ο εναγκαλισμός μιας τεχνολογίας που ενθαρρύνει το μάρκετινγκ του εαυτού μας μετατρέπει σε εμπόρευμα την ιδιωτική μας ζωή; Μήπως η ανωνυμία του μέσου διαβρώνει, φαλκιδεύει, εκφυλίζει τη γνώση;

Είναι το Ιντερνετ ένα απομονωμένο σύμπαν όπου οι άνθρωποι υπάρχουν ως φασματικές μορφές, οι οποίες παραδίδουν αμαχητί στην παγκόσμια κοινότητα την ατομικότητά τους; Ή περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, το Διαδίκτυο είναι η συμπύκνωση όλων των χώρων και χρόνων μαζί. Ολοι οι τόποι ακόμη και οι πιο απομεμακρυσμένοι είναι εδώ. Ενα εδώ που βρίσκεται στο παντού και στο πουθενά, στον χρόνο, αυτή ακριβώς τη στιγμή. Ο άξονας του χώρου διαλύεται μέσα στον άξονα του χρόνου. Οι έποικοι της εικονικής πραγματικότητας ζουν βυθισμένοι μέσα σε ένα τώρα που τρεμοσβήνει ασταμάτητα δίνοντάς μας την αίσθηση μιας συνεχούς κίνησης. Κινούμαστε άραγε πραγματικά ή περιστρεφόμαστε γύρω από την ίδια θέση; Γύρω από ένα παρόν χωρίς βαρύτητα, που επιπλέει αλλά δεν ανέρχεται, κινείται αλλά δεν προχωρεί; Πιστεύουμε ότι πηγαίνουμε παντού αλλά δεν πηγαίνουμε πουθενά. Η αύξηση των επικοινωνιακών μέσων έχει εξαφανίσει τον τελικό προορισμό. Η στιγμή εκρήγνυται και διασκορπίζεται. Εχουμε χάσει τον προσανατολισμό μας;

ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ